free css templates
Dik zijn is doodnormaal!
De moderne mens leeft in een obesogene omgeving. Als je koelkast vol zit met eten en de supermarkten verkopen vrijwel alleen maar relatief suiker- en vetrijke voeding, hoe normaal is het dan om alleen maar een blaadje sla en een mager stukje vlees te eten?

Je bent pas echt abnormaal, of beter gezegd bijzonder, als je in een dergelijke omgeving:
• slank blijft
• alleen gezond en matig eet
• regelmatig beweegt

Vanuit de evolutie kunnen we eenvoudig verklaren hoe het komt dat we (te)veel eten en waarom te (te) weinig bewegen.

Ooit, heel lang geleden, was het zeldzaam om elke dag voldoende eten tot je beschikking te hebben. Je wist niet wanneer je de volgende maaltijd zou krijgen. Dus was het zaak om je helemaal ‘vol te proppen’ zolang het kon en dan ook nog het liefst met eten dat zoveel mogelijk calorieën en vet bevatte. Dan kon je er tenminste weer een paar dagen tegen en kreeg je een beetje lichaamswarmte. Daarnaast wilde je zo lang mogelijk van de energie van de laatste maaltijd gebruik kunnen maken, dus verbruikte je zo weinig mogelijk. Dat betekende veel slapen en zo weinig mogelijk bewegen, want dan verbruik je de minste brandstof. (in wetenschappelijke termen spreken we dan van de “thrifty genotype and phenotype”en van de “optimal foraging hypothesis”)

Kortom, in termen van gedrag, heeft de evolutie ervoor gezorgd dat we het liefst zo veel mogelijk eten. En dan ook nog eens zo vet- en calorierijk mogelijk en graag ook zo lekker mogelijk, dus zoet! Verder bewegen we in aanleg het liefst zo weinig mogelijk. Zo zijn we nu eenmaal genetisch aangelegd. Daarnaast hebben we te maken met een voedingsmiddelenindustrie die hier dankbaar gebruik van maakt, door het ons zo gemakkelijk mogelijk te maken, gesteund door de reclame die ons verleidt zoveel mogelijk aan die oerverlangens te voldoen.

Tegelijkertijd is de moderne samenleving op zoveel mogelijk comfort ingericht. Liften, roltrappen en gebruik van auto of openbaar vervoer dragen ertoe bij, dat we ons zo weinig mogelijk hoeven in te spannen. We hoeven niet meer uit de luie stoel op te staan om een ander televisieprogramma op te zetten en ook hoeven we er niet meer fysiek op uit om onze (Facebook-) vrienden online te ontmoeten. We sporten, maar gaan met de auto naar de sportschool die op tien minuten fietsen afstand ligt!

Onze leefwereld is volledig ingericht op onze oerverlangens van veel, vet en calorierijk eten en weinig bewegen. Kortom, we leven in een obesogene omgeving.
Als we eten zien als een zaadje en onze genetische aanleg als voedingsbodem, dan zorgt de obesogene omgeving er voor, blijmoedig geholpen door de verleidende, vaak stiekeme, reclame, dat het zaadje in een rijke voedingsbodem terechtkomt. Het zaadje ontkiemt en het resultaat een prachtige vrucht: een volstrekt normaal mens met een behoorlijk overgewicht.

We kunnen onze genetische aanleg en onze evolutionaire menselijke geschiedenis niet herschrijven en veranderen. Bovendien zijn we, als individu, niet in staat om de eet- en leefstijlcultuur waarin we leven te beïnvloeden. Dus blijft ons niets anders over dan ons eigen gedrag binnen onze obesogene leefomgeving eens drastisch onder de loep te nemen. Daarmee zijn we aangekomen op het terrein van de zelfregulatie. Hoe zorgen we ervoor dat we bijzonder worden en ons leren onttrekken aan de verleidingen van onze dikmakende omgeving. Dat is een mooi onderwerp voor het volgende blog.

Bert Zandbergen.

(bron: lezing van L. Pruimboom tijdens congres voedingsgeneeskunde)

Terug naar Heet van de Naald.
Adres

Instituut voor Acupunctuur en Stressmanagement
Bert Zandbergen
Oliemolensingel 204                   
7511 BE Enschede